Бөлім: «Анекдот, әзілдер»
Анекдот (грек. anekdotos — жарияланбаған) — қысқа, күлдіргі әңгіме, халықтың фольклор жанры. Басты ерекшеліктері — баяндаудың шындыққа жанасымдылығынан гөрі, тапқырлық танытып, әдейі әзілдеп айту шеберлігі. Анекдот көбінесе нақты адамдар туралы айтылады. Олар екі сипатты, екі ниетті болып келеді. Бір тобы қоғам мүшелерінің жағымды бейнесін, моральдық, психологиялық биік қасиеттерін паш ету мақсатымен шығарылады. Олар ақыл-парасатпен айтылады, күлдіре отырып, қоғамдағы теріс құбылыстар мен адам бойындағы жағымсыз қылықтарды әжуалап, әңгімеге көңілді сипат береді. Мұның мысалы Қожанасыр, Алдаркөсе, Жиренше, Тазша бала есімдерімен байланысты анекдоттар. Екінші топтағы анекдоттар арам ниетпен, жат пікірмен, тарихи адамдарды кекету-мұқату мақсатымен, олардың рөлін, халыққа еткен еңбегін төмендету, халық сүйіспеншілігін, жастардың ықылас-еліктеуін әлсірету үшін айтылады. Оларда әлгі адамдар тұқыртылып, кездейсоқ ауызға ілінген етіліп көрсетіледі. Мұндай зиянды, астарлы анекдотттар өзіндік пікір қалыптастыруға жетпеген, саяси жағынан аңғырт, қоғамдағы азаматтық орнын түсінбейтін адамдарды теріс түсінікте қалдырып, дұрыс жолдан тайғызады.
Ауруханада жұмыс жасайтын бір гинеколог, кешкісін жұмыстан шаршап шығып:
- Уф, жұрттың да бетін көретін күн бар екен-ау, депті.
- Уф, жұрттың да бетін көретін күн бар екен-ау, депті.
Бiр күнi екi жынды балық аулауға шығыпты. Сөйтiп бiрiншi жынды үлкен балық ұстап алыпты.
- Ендi қалай өлтiрем? - десе, екiншi жынды:
- Суға..
- Ендi қалай өлтiрем? - десе, екiншi жынды:
- Суға..
Екі жынды әңгімелесіп отыр:
-Мен сенің басыңа шеге қойып балгамен ұрайыншы
-Ей жындымысың балға шегеге тимей қалса басым жарылады ғой!
-Мен сенің басыңа шеге қойып балгамен ұрайыншы
-Ей жындымысың балға шегеге тимей қалса басым жарылады ғой!
Бір ұры автобуста дәу адамның қалтасын қарап жатқанда анау қолын ұстап алады.
-Ей, бейшара, сорлы! Менің қалтамда нең бар?
- өзін бейшара, осымен..
-Ей, бейшара, сорлы! Менің қалтамда нең бар?
- өзін бейшара, осымен..
Қалада оқып жүрген ауыл қызы ауылына қайтып бара жатса керек.
– Ағай, ауылға барғанский?
– Да-да!
– Ағай, қашан..
– Ағай, ауылға барғанский?
– Да-да!
– Ағай, қашан..
Мектепте математика пәнінен сабақ болып жатыр екен. Мұғалім тақтаға X→Y=∞ деп жазып, сабақты дұрыс тыңдамай отырған бір баланы тұрғызыпты..
Бір семьяда мысық болыпты содан Күйеу мысықты жақтырмай қаланың шетіне 15 км жерге апарып тастап кетіп үйне келсе мысық үйде жүр дейд, содан ашуланып..
Бир куни кызбен жигит сакинин устинде отырган, кыздын иши катты тулип пырт еткизип осырып койыпты, сонда жигит сакинин астына карап Актос кет депти..
Бiр жiгiт командировкадан келiптi, уйiндегi барлык адамга сыйлык акелген, тек айелiне ештене жок сосын жiгiттен мамасы сурапты, ау айелiне неге..
Шыбын пілдің құлағына бір нәрсе айтыпты, піл талып қалыпты. Піл есін жинап шыбыннан сұрапты кім туасын-депті. Шыбын ұялып піл шығар-деп жауап беріпті
Бір ауылға қаланын орысқұл қызы келін болып түсіпті. Бір күні келіні енесінен где аташка деп сұраса, енесі оиланып-оиланып тұрып НА КОЙ паслал..
Адамның күні адаммен, маймылдың күні бананмен.
Жағажайда демалыс
Баласы жұмыстан келген әкесіне қарап: «Әке, бүгін дәрігерге қаралдым. Маған “денсаулығың жақсаруы үшін бір ай жағажайда демалуың қажет” деді. Бұған..
Ағарған шаш
Баласы қайта қайта бұзықтық жасап, мектепке шақырылған әкесі баласына қарап:- Сен есейіп қалдың, енді ақылды бол балам! Сен еркелігіңді көрсетіп..
Бір қарға аузындағы ірімшікті жей бергенінде, түлкі келіп:— Қарға аға, әдемі даусыңмен ән шырқап жіберші,- дейді. Қарға аузындағы ірімшікті..
Автобусқа отырған бір оқушы кондуктордан екі билет сатып алады. Кондуктор одан: «Балақай неге екі билет алдың?» деп сұрайды. Оқушы:..
Қожанасыр бір күні кілтін жоғалтып алады. Бақшада іздеп жүргенінде әйелі:– Кілтті қай жерге түсіріп алған едіңіз?-деп сұрайды. Қожа:– Қай..
Бай бір бизнесмен өзінің бизнестегі ортағы, әрі досынан сұрайды:- Осы сенің кигенің қайыршының киіміне ұқсайды, ал әйелің болса әртістерше киінеді...
Аулада ойнап жүрген балалар бір-біріне әкелерінің өте жылдам екенін айтып мақтанып отырады. Біреуі: «Менің әкем садақ атса, нысанаға ұшқан..
— Қойбағаров, кәне сен айтшы. Алтыны беске көбейткенде қанша болады?— Отыз.— Дұрыс-ақ! Ал бесті алтыға көбейткенде қанша болады деп..
— Ағай, мен екінші боп келдім.— Неден?— Жаяу жарыстан.— Неше бала жарысып едіңдер?— Болат екеуміз ғана!
— Жақан! Ә, Жақан! Ағаңның жасы сенен үлкен бе еді, кіші ме еді осы?
Жұмысшы бастығына келіп: «Шұғыл түрде менің жалақымды көтеріңіз. Әйтпесе менің соңымнан қалмай жүрген фирмалар бар, мені таппай қалуыңыз..
Бір кісі дәріханаға келіп былай деп сұрайды:- Сізде Ацетилсалицил қышқылы бар ма?- Аспирин ба? Иә, бар.- Иә, иә, аспирин беріңізші. Атын ұмытып қала..