Қалижан бекхожин поэмалары туралы Поэмалар ✍️

(1784)Таң сәріде бұзып жеңіл ұйқымды,Перизаттың сыбдыры бір сезілді.Ояндым мен жатқан сайдан сол түнгі,Тауға өрледім жадыратып өзімді.Сүйінішпен..

Тұрыпты Румда жігіт ерте кезде,Ақылды, жаны жарқын, кең мінезге!Адамдық қасиеттің бәріне бай,Ер еді тұлғасына жаны да сай.Сол елдің гауһары еді асыл..

Дүйсенбі – күн сәулесін жайып жерге,Шаһ Баһрам жасыл шатыр тікті белге,Өзіне жақты жасыл жұлдызын да,Тең жасыл пейіштегі үр қызына.Шаһ жасыл..

Ғираттың шаһарында ертеде бір,Ақ жүрек әділ патша шеккен өмір.Күндей ол мейіріммен сүйді халқын,Көктемдей наурыздағы болды жарқын.Ерлікпен даңқы оның..

Жайнап бір тау аңғары, қыр белесі,Алтынын шашқан шақта күн сәулесі .Сол күні жексенбіде Баһрам шаһ,Алтынды киім киді күнге ұқсап.Ұқсап бір, жүзі..

Ақсақал падишадан ата тегі,Туысым мұны маған айтқан еді.«Пейіштей ордамызда қыздар толған,Болды бір жас перизат жүзі солған.Ай сайын сол қыз бізге..

 Сипатын жеті арудың жаны сүйіп,Ләззатқа берілді шаһ жанып-күйіп.Сенбіде мускус қара күмбез жаққа,Шаһ келді үндістандық перизатқа.Рахатпен кешке..

Кубадтың тәжін киіп жау жеңген шаһ,Хосроу шамын айға жеткізген шаһ!Шеберлер өнері мен күшін жұмсап,Бисутун1 сынды ордалар тұрды самсап,Жеті орда –..

Көп қиын жорықтардан шаршаған шаһ,Берілді жан рахатқа шадыман-шат:Әуелі жұрт мүддесін қамсыз етті,Содан соң өз ісіне бұрды бетті.Иранның жауларын ол..

Баһрамның гүлдеп даңқы жарқын жайда,Байлықтан жер көздеген – жеткенде айға.Қасында асқар ерлер айбат шекті,Даңқ пен ізгі мұрат жайнап кетті.Зымиян..

Отырды ұлы таққа шаһ Баһрам,Иранға сәулет беріп шат-шадыман.Жеті алтын таған тағын тұр көтеріп,Жеті зерлі белбеуі көрік беріп,Қос түсті қытай тәжі..

Шыққан күн алтын тәжбен жайнап жерге,Ақ тағын шұғыласына бөлеген де,Сардар мен сұрқылтайы екі шаһтың,Майданға құрды әскерін екі жақтың.Сап құрды..

«Есімімен жер мен көкті билеушінің,Ақ жолды адасқанға сілтеушінің.Есімімен бар ғаламды жасағанның,Меңзейтін бақ жұлдызын барша адамның.Мұқұмы әмсе..

Ділмәрім өз бетіңше ақпайсың ба?Қайталап естігенді жақпайсың ба?Ал енді жұпар иісін құй көмейден!Аңқытып әнбрадай түйіп оймен.Серт бергем сол..

Ғайбат сөз жетті бір кез Яздигерге,Өсектеп Баһрамды азды деуге.Гуледі: «Ұлың өсіп болды найсап,Жасынан құтырынды қасқырдай тап.Арыстан бұғып одан..

Даладан Хаварнаққа келді Баһрам,Өткізді той-думанмен күнді дархан.Аралап сарайдағы ханаларды,Бұрыштан бір есікті көре қалды.Құпия бұл есікті көрмеп..

Бір күні, бұл бір аңыз бізге қалған,Далаға нөкерімен шықты Баһрам.Сол күні талайының добы өрлеп,Тұлпары есті желдей қыза терлеп.Қыр желі самал есіп..

Баһрамға Сухейлдей нұр жанғанда,Терісі сұр киіктің жұқарғанда.Баһрамға болды енді Мунзир аға,Екеуін бірдей баққан Нұғман дана.Үйретті жүйрік мініп..

Хаварнак, Баһрам соған енген шақта,Жайнады ғажап сәнмен атырапқа.Әлемге әсем даңқы қаулап есті,«Чин пірі» не «Екінші Қыбла» десті.Суретші, шебер және..

Нұғман Мунзирімен тауды кезді,Салуға Баһрамға кең күмбезді.Іздеді күн шалмайтын саяны аулақ,Тұрсын деп дәйім оған самал саулап.Сондай жер болмай..

Сақтаушы асыл гауһар құпиясын,Інжуден ашты жаңа қазынасын.Көктегі таразыда қос кесе бар,Бірін тас, ал біреуін гауһар басар.Қос сипатты әлем де алар..

Ұланым! Даналардың ұқ ақылын,Мектебің ғой сол ақыл, сара ғылым.Білім ғана шын досың, сүйенішің,Қиындықты шешушің, сүйер күшің.Тірі пенде қазіргі өлер..

Әлемнен де ең көне, мәңгі жаңа,Көп айтылды ол жайлы – ол сөз ғана.Мәңгілік Кейуана – жер баласы,Тумасы соның ізгі – сөз данасы.Құдіретті, хикметті..

Тәжіңе тәжім еткен тақыр басынЖайнат сен ел өмірін, гүл бақшасын!Даяшы – ақшам жүзі қоңыр қара,Таққаны сақина емес, тек ай ғана.Таң атса дем аламыз..

Түнете тулай берме, уа, жүрегім,Қиялдап іздей берме арман шегін.Шегінен апат қиял шегінейін,Безейін арманымнан, әзір кейін.Сызылған мәңгі көктің..