Халық ауыз әдебиеті туралы Әңгімелер ✍️

Әрқашан да парасатты, білімді адамдардың балаларға үйір келетін әдеті ғой, сондай-ақ Қожа да кішкентай балалармен ойнауға әуес болған. Ақшәһар..

Әкесі Қарабатыр дүние салған соң шешесі Құлақайға:— Елді арбап, алдағаныңды қой. Өстіп жүріп бір күні байлардың қолынан өлесің, — деп жалынады.—..

Болат бір жылы алысқа жолаушылап бара жатып, бір ауылғакеліп лұқсат сұрап қонған екен. Жатарда үй иесіне айтыпты:— Мен тауық шақыра жүремін, —..

Дулат шымыр руынан Керімбай болыс ел аралап, бір шаруаның үйіне келеді. Сол үйдің қызының шашына таққан шолпысы ұзын болса керек.Керімбай қызға..

Баяғыда бір кемпір болыпты. Ол жасаулы үйде жалғыз тұрады екен. Ұрылар жалғыз кемпірдің жиһазына қызығып күнде аңдып келіп, тыныштық бермепті.Бір..

Көршілес отырған күшік елінің қауғасақал бір шалы мен бір жастау жігіті көшіп-қонуға ыңғайланған елдің асығып, бірбеткей қимылдап, малды иесіз..

Тиынның көзінен өткен бір саудагер болыпты. Оған есесі кетіп жүрген біреулер Таңдайбайдың есесін алып беруге қайрапты. Бір күні Таңдайбай оны арнаулы..

Жаз күндерінің бірінде, жанында бір кісі бар Қоштай танымайтын ауылға келіп, оқшау отырған бір үйге түсе қалыпты. Үйде іс тігіп бір келіншек пен бір..

Бақша ішінде жатқан жеміс ағашының сағақтарын көріп, Қожа бақшашылардан:— Мұны қайтесіңдер? — деп сұрайды.— Сағақтарды егеміз, ертең басына тәтті..

Кезінде Әулиета қаласында Сейдуалы төре және Мырзахмет деген ірі саудагер тұрыпты. Дәулет жарыстырған осы екі пақыр «қаланың базарын мен билеймін..

Айжарық басы жастыққа тиісімен ұйықтап кетті. Түс көрді. Түсінде құлынды бие сатып алыпты, құлыны өсіп, тай болып.Қатыны:— Төркіндетіп келем, — деп..

Қожанасыр қой бағып жүріп бір күні қайта-қайта түлкі көреді. Ертесіне тазы жетектеп барса, күнде мал аралап жүретін түлкі зым-зия. Қой соңында жүріп..

Қызбен тілдесуді арман еткен жігіттер ертеңінде қыздың үйіне келіп түседі. Қыз меймандарға тағам қамдау үшін тысқа шығып кетеді. Оның артынша..

Маханбеттің ортаншы ұлы Жанайдардың есі еді, ақылы да бүтін, бірақ өте аңқау болатын. Бір үйде бірсыпыра адам қонақ болды. Сыпайы қонақтарға лайықты..

Қожанасыр бақшаға қияр егіп, оны өсіріп, сатып ақша табады. Сол ақшаға есек сатып алады. Бірде есегіне үйіп отын артып үйіне қарай келе жатады...

Шағыбан үй тауда мал бағып жүргенде, бурыл аты жоғалып кетеді де, іздеп жүріп Көктоғай ауданына қарасты бір малшы отбасының қасында тұрған жерінен..

Қожаның есегі жоғалады. Ол көшеде жүріп бар даусымен жар салыпты:— Менің меңі бар тамаша есегімді кім көрді екен? Кім есегімді тапса, мен сол есектің..

Ертеде қазақтар Жайықтың ішкі бетін жайлаған. Олар: тана, табын т.б. рулар.Бір жылдары Түркі ханы қазақтарға /Түбек еліне/ бір шарт қойған. Бұл шарты..

Қазақтың Кіші жүз нәсілінен шыққан руы байбақты Сырым батыр Дат баласы Нұралы ханның орнына хан болғаннан кейін, Еділ-Жайықтың ішкі бетіндегі босып..

Сырым батыр бала күнінде он төрт жасында-ақ жорыққа аттанатын болыпты. Қалмақтан мал айдап алады. онан он сегіз жасқа келеді. Он сегіз жасында..

Сырым бастаған бір топ аттылы адамдар тікелей шауып келіп Нұралы хан отырған киіз үйге келіп, аттарын тоқтата салып, жанындағы қылышын қынабынан..

Баяғыда бір Сыр қазағы жұмысы болып, арқа еліне барыпты. Онан жұрт:— Сіздің елде тұрмыс, күнкөріс қалай? — деп сұрайды.— Біздің елдің тұрмыс жайының..

Баяғыда Қалшабай деген сыпайы кісі болған екен. Ол бір жолы сапар шегіп келе жатып, бір үйге қонады. Қара күз, күн қытымыр суық болса керек. Алайда..

Бір сараң бай айшылық жердегі базарға бір топ қойын сатуға айдап келіпті. Әкелгені құрысын, малына базардағы жоқ нарықты сұрап, саудалай келген..

Бір күні Қожа бір қазды тұтас пісіріп, патшаға әкеле жатады. Жолда қарны ашып, бір таса жерде тұрып, қаздың бір санын қызыл өңешінен ары асырып..