Халық ауыз әдебиеті туралы Әңгімелер ✍️

Әлмерек батырдың жорыққа аттануды мүлде тоқтатып, ел ішіндегі тыныш тіршілік әрекеттерінің қалыптасуына біржола ден қоюға ауысқан кезі екен...

Бізге көршілес елде бір атақты адамға ас берілді. Содан қайтар жолында біздің елдің бір топ жігіттері Ақбекет посел- кесін жағалай өтеді. Бұлар келе..

Бір кемпір шәугім асып, шайға тұз салыпты да қонағын отырғызып қойып, асығып мал сауғалы жөнеліпті. Біраздан соң даладан келіні келіп ол да тұз салып..

Бірде Қожаның қалтасында нан алуға ақшасы қалмапты. Әйелі ең соңғы иірілген жібін сатып, нан алуға Қожаға береді. Қожа жіпті базарға алып келіп..

Өмірбек түйенің қомын тігетін шебер екен. Біреу түйесіне қом тіктіріп алып, түйенің үстіне жапса кішкене тігілген қом екі өркешіне сыймапты. Оны..

Бір күні Қожанасыр қаладан кетпекші болады. Оның түйесі бар еді. «Түйеге мініп саяхат жасаған жақсы ғой» деп ойланды ол.Қожа бір керуенге іліседі...

Түйебайды ел-жұрт шешен-шешен дейді екен. Сол шешенді қу жігіттер бір сүріндірмек оймен Түйебайды қой сойып, қонаққа шақырыпты. Бірақ Түйебайды бірер..

Жұмыстан қолы бос, еріккен қалжыңбас жігіттер бірде Түйебайдың ауылына көршілес бір үйге жиналып, ет пісіп, қазан түсейін деп жатқан кезде Түйекеңді:..

Ығы-жығы базардың ортасында біреу жар салып түйесін мақтап тұрады.— Өзі нар түйе, түсі сары түйе, — деп сарнайды әлгі сатушы. Өзін көр, көзін көр..

Бірінен-бірі сөз асырмақ, әркім өз мерейін үстем еткісі, әрқайсысы өз ру-таптарының намысын биіктеткісі келген топ жиынның ішінде төртуыл Омар деген..

Күн ыстықта Әбдіжаппар би кызметшісі Әпендіні ертіп иелігін аралап жүреді. Алдарынан бір үлкен арық кез болып, би шомылмақ болады:— Жағада отырып..

Абайдың нағашысы Топтайдың қолына келіні есік алдында су құйып тұрса, сырттан ит қуған тазы келіншектің бұтының арасынан өтіп кетеді. Сонда келіншек..

Төлебай сал әкім ағайындарының зорлық-зомбылығына шыдамай, Ақмола уезіне қарасты Тоқа Шоңның қасына аз ғана аулымен көшіп келеді. Орысша гимназия..

Төлебайдың қасында бірнеше жолдастары бар қаракесек шаншарларын аралап, бір үйге келіп түсіп, аты-жөндерін сұрастырып отырып, шай келгенде үй иесі..

Төлебай аңға шығыпты. Түс ауа бере бір түлкіні індетіпті. Інге шыбық салып алайын деп жатқанда, Ерәлі деген қажы келіп:— Е, байлансын-ақ, — деп іннің..

Кенжебайұлы Төлебай — ұзын аққан Есілдің бүгілісіндегі Қарауыл, Тарақты, Бағаналы елдерінде қадірлі адам, құрметті ақсақал. Сол Төкеңнің жалғыз..

Шалқының басқа балаларында емес, Бейсенбінің жаратылысы өзгерек еді: есі бүтін болса да, ақылы жарымдау болатын.Қыс мезгілі. Ауылда үлкен той болды...

Бір күні ауылға кенеттен жау тиіп, қалмақ шапқыншылары бір топ саяқ атты айдап, соған қоса он төрт жастағы Қарабасты тұтқындап әкетеді.Арада бірнеше..

Бір күні Қожанасыр базарда жүріп, мәнерлі бір қалыпты дауыспен:— Е, Жаратқан, тоқсан тоғыз берсең, алмаймын, жүз бер- месең, — деп қайталай беріпті...

Қожекең бір күні түс көріп, түсінде тәжі қоразы бар екен.Алдына бір кісі келіп:— Қожа, қоразыңызды сатасыз ба? — деп сұрайды.— Ақшаны көп берсең..

Қожанасырдың алған жұбайы айы толып, апта өтпей босанып қалады. Қожанасыр қуанған да жоқ, ренжіген де жоқ.Қайта жас нәрестенің жастығының астына..

Бір қудың досы сараң екен. Үйіне қонаққа барса, сараң:— Етін көп етіп ботқа пісіріп берем, — депті. Бірақ ботқаның еті тым аз екен. Қу ботқаны жеп..

Тіней деген кісінің асқан қыран сары бүркіті болған екен. Көрінгенді құтқармайтын болса керек. Тіней момын, орта шаруа, аңшы, құсбегі болған адам...

Қыпшақтың Көлденең ұлынан тараған Қарақыз руы Жармағанбет қажының Сақи деген баласы Қойшыбаймен құрдас болса керек. Әкесінің жолын қуып Сақи да..

Қожаның бір танысы үлкенді үлкен деп, кішіні кіші деп сыйламайды екен. Ешқандай ақыл-кеңес, айыптау оған әсер етпейді.— Не істеуім керек? — дейді..