Өлеңдер ✍️

Қолыма: "Бисмилла!"-деп, алдым қалам,
Екінші - Мейрам атаң, Арғын - бабаң.
Келеді үшіншіде Қарақожа,
Төртінші - Ақжол батыр, білсең тамам.
Бесінші атаң - Құтан бай, аты шыққан,
Алтыншы - Қаракелімбет: дәулет жұққан.
Жетінші атаң – Жанарыс - Орта жүздің,
Сегізіншісі - Қарақпар еркін ұтқан.
Тоғызыншысы - Айырқалпақ, білсең атын,
Оныншы атаң – Сапиян - арғы затың.
"Он бірінші - Майқы"- деп, және айтады,
Он екіншісі - Жабалхан, жетсе датың.
Он үшінші атаң[ның][аты]- Алаш,
Он төртінші - Аламан, оған жалғас.
Он бесінші - Айбура(Аққора) деп естиміз,
Он алтыншы Сейіл ғой, етпе талас.
Атаңның он жетінші Мағаз заты,
Он сегізінші – Жабалдан - туған заты.
Он тоғызыншы - Әнестің дәл өзі екен,
"Мәлік"- деп - жиырмасыншы жазған хаты.
XXX
....Төрт арыс - Орта жүздің шын баласы,
Арқаның толған елге сары даласы.
Қарақожа бабамнан Арғын туып,
Дәулетке сондай толған айналасы,
Онан соң Мейрам сопы бабам өткен,
Қуандық, Сүйіндік, Бегендік, Шегендік пен.
Бес бала Мейрам сопыдан туған екен,
Қаракесек - анасы басқа тектен.
... Баласы Қуандықтың алтау болған,
Тінәлі, Темен, Алтай туған.
"Арғын болсаң, Алтай бол!"- деген сөз бар,
Енеден: Борыш, Қарпық - бөлек туған.
Келемін Сүйіндіктен бір-бір санап,
Мәжік пен өткен бабам, ол-Шуманақ.
Суғыншы, Оразкелді - бұл төртеуі
Жаратқан Құлболдыны Құдай қалап.
Жанболды Құлболдыны көп ренжіткен,
Жасы үлкен ағасы екен бұрын жеткен.
"Жанболдыға жар кешу береді!"- деп,
Лағып (ылағып) ақбоз атпен суға кеткен,
Тақ болып жеке туған Қаржас еді,
Ақсүйек, алтын сандық алмас еді.
Бақ қарап, қыдыр дарып, дуа қонған,
Бабаңның-Оразкелді баласы еді.
Төлебай Сүйіндікте болып өткен,
Шобалай мал мен басқа толып өткен.
Қаржаста: Мырзағұлға дәулет қонып,
Екі иінін Есен тентек жұлып өткен.
Қаржастан үш ұл туған, бірі-Бегім,
Төрті (төресі) бар ма түгел көргендердің?!
Шашылған Мәмбетәлі тұрсын былай,
Баласын түгендейін Құлыкенің.
Үлкені Құлыкенің Үйімбай ма,
Болмаған бекер адам бұ да жайға.
Қасиетін атасының бізге бермес,
Тастайық: Өтен, Баян, Жаулыбайға!
Бабамыз мұнан соңғы - тентек Телі,
Тартқызған байлықпенен атпен желі.
Мұнан туған Әлімбет, Анай бабам,
Қаржастың дуа қонған асқар белі.
Құлыкенің бір неме[ре]сі жасында өткен,
Қатыны сөзге ілінді жесірлікпен.
Некесіз, даулы туған Талас еді,
Айтады: "Анаймыз!"- деп, не себептен?!
Анайдан бесеу туды, ел көбейіп,
Бақ қонды Мырзағұлға шырай қонып.
Үлкені Нияз - "Шөмек"- ат байланған,
Не қылам, айтып оны кіна қойып?!
Құдайқұл мен біреуі Қолбай еді,
"Қойдай қоңыр"- жуастығы сондай еді.
Бақ қарап, әрқайсысы мыңды айдады,
Ежелден көтерілген талай еді.
Жәдігер - төртеуінің ең кенжесі,
Һулардан кем болған жоқ несібесі.
Тірлікпен бұ жалғаннан беті қайтпай,
Әжімге тиген екен көлеңкесі.
Құлболды тақсыр бабам әулие өткен,
Айбол, Күлік, Тұлпар - бұдан біткен.
Жортуыл: Қаракесек күңнен туып,
Қозған, Қақсал-Бегендік, Шегендік пен.
... Күліктің ең үлкені - Тілеуімбет,
Қайратты, қайсар екен, қайтпаған бет.
Бір өзінен он алты ұл туып, өсіп,
Тоғысып көп қалмақпен болыпты мерт.
Он алты ұлдың он төртін қалмақ алған,
Мен айтпаймын өтірік сөзді жалған.
Кесім, Қойтан-екеуі қалып тірі,
Мінеки, біз-солардан нәсіл қалған.
Ақжігіт-дәл Бесімнің өз баласы,
Толықсып бірдей өскен мал мен басы.
Санжасар, Мыңжасар мен, Жүзжасардың
Туысқан Көпей, Мағрұп ұяласы.
Дүниеден кім қалады кетпей көшіп,
Ойлаймысың уақытты жүрген тосып?!
Солардың біз бір қалған жұрағаты,
Көпеев - фамилиясы, Мәшһүр-Жүсіп.