Шәкәрім Құдайбердіұлы (Ақылшы торғай)

Бір адам жүреді екен тұзақ құрып,
Бір торғай ұстап алды сүйтіп жүріп,
Балаларға сатайын деп ойлапты,
Торғайды жазып алып ұстап тұрып.

Сонда торғай сөйлепті адамдайын:
Босатсаң, үйретемін байлық.....
Өлеңдер
Толық

Шәкәрім Құдайбердіұлы (Арман)

Жаз шығып, жаманшылық жоғалғанда,
Тал гүлдеп, шалғын өсіп, оңалғанда.
Көлбеңдеп көкорайда күрілдетіп,
Орақшы пішен шауып шөп алғанда.

«Бүлдірген, қарақатты тереміз» деп,
Қыз-келіншек сай-сайға.....
Өлеңдер
Толық

Шәкәрім Құдайбердіұлы (Анық пен танық)

Ойлаңыз, ақыл-бiлiм қайда болмақ,
Денеде қандай орын-жайда болмақ?
Бiлу, нану, ұнату – ақыл ici,
Қайтсе зиян, қайткенде пайда болмақ?

Тән сезiп, құлақ естiп, көзбен көрмек,
Мұрын иiс, тiл дәмнен.....
Өлеңдер
Толық

Шәкәрім Құдайбердіұлы (Ақыл құсы адаспай аспандаса...)

Ақыл құсы адаспай аспандаса,
Әлемде нәрсе болмас оған таса,
Жетi көк жерден оңай басқыш болып,
Ғарышқа қол жетедi қармаласа.
Жанның бәрi мендей жар табар едi,
Терең ой, сау ақылмен шамаласа,
Өлiм маған өмiрден....
Өлеңдер
Толық

Шәкәрім Құдайбердіұлы (Жұмбақтар)

Өлшеусіз, түпсіз терең бір дария бар,
Көрмейміз, құр естиміз анық хабар.
Дарияның суын түгел құятұғын,
Ол сиярлық ыдыс бар кішкентай, тар.
Дарияны сол ыдысқа құя білсең,
Керек суы болады көзге даяр.
Онда бірақ дарияны......
Өлеңдер
Толық

Шәкәрім Құдайбердіұлы (Бай мен қонақ)

«Қазақтың көп жұмысы не?» – десеңіз,
Айтайын, жамандайды демесеңіз.
Көргеніңді сөйле деп айтқызып ап,
Қайта айналып етімді жемесеңіз.

Бұл елде басты жұмыс –ел қыдырмақ,
Бай ауылға түстеніп пайда.....
Өлеңдер
Толық

Шәкәрім Құдайбердіұлы (Бояулы суыр)

Бiр суыр адасыпты оттап жүрiп,
Кез болды бiр ауылға көп қаңғырып.
Ит қуалап тыққан соң иесiз үйге,
Бояу толы шелекке кеттi кiрiп.

Қараңғы түн болғанша сонда жатты,
Үстi-басы бояуға әбден.....
Өлеңдер
Толық

Шәкәрім Құдайбердіұлы (Ноль)

Қаламым, қарындашым – жан жолдасым!
Жау болды жан аяспас сан жолдасым.
Қайрылып, мейірімденіп қарамайды,
Кеше – аласа, бүгін – зор, паң жолдасым. ....
Өлеңдер
Толық

Шәкәрім Құдайбердіұлы (Кетті келді)

Шәкәрім Құдайбердіұлы өлең ақынШәкәрім Құдайбердіұлы (1858-1931) – ақын, жазушы, тарихшы, композитор. Абаймен замандас әрі інісі, әрі ол негізін салған реалистік әдебиет дәстүрлерін алға апарушы ізбасары. Өзі өмір сүрген ортаның қоғамдық-саяси және әлеуметтік сыр-сипаттарын керебілуде, қоғам мен адам табиғатындағы кемшіліктерді зерделеуде, туған халқына түзу жол көрсетуде Құдайбердіұлы Абай бағытын ұстанды. Шәкәрімнің әкесі Құдайберді Құнанбайдың Күңке деген бәйбішесінен туған, яғни Абайдың туған ағасы. Шәкәрім бес жасында ауыл молдасына оқуға беріледі де онда жеті жасына дейін оқиды.


Мақал-мәтелдері Тақпақтары Өлеңдері Нақыл сөздері  Әңгімелері Поэмалары

Өлеңдер
Толық