Жұмағали Саин (Дала)

Уа, дала, күнің күліп, түнің жылып,
Пердеңді бетіңдегі қойдың сырып,
Дәл бүгін сансыз еңбек төсің көрді,
Нешеме жыл ұрланған сырың біліп,
Өскен күй, билеген.....
Өлеңдер
Толық

Жұмағали Саин (Дауыс)

Беріктік қаула жүректе!
Тап жолынан таймайтын.
Жалында күш білекте,
Майданда барлық талмайтын.
Даусым дауыл.....
Өлеңдер
Толық

Жұмағали Саин (Лагерь жыры)

(Орыстың «Нас побить хотели» деген - әнімен)

Жаз жайнатып, күн күлдіріп,
Біз лагерьге барамыз.
Асыл жібек гүл үстінде,
Аунап ойнақ саламыз.
Орман таудың арасында,
Көрінді әне, ақ шатыр,
(Онда қызыл ту ұстаған,
Біз пионер — жас батыр.
Жалындасын жас жігерлер,
Бойда қайнап — күш-қуат,
Біздің заман сонша қызық,
Біздің тұрмыс рахат.......
Өлеңдер
Толық

Жұмағали Саин (Жеңіс күні)

Сарғая күткен ұлы күн
Шұғыласы бүгін жарқ етті,
Бағына талай миллионның
Баянды жеңіс күн жетті.

Сүйінші елден сұрадық —
Жұбайын күткен жар күлді.
Жаным дер бауыры жауда өлген
Жарқырап қайғы-зар күлді......
Өлеңдер
Толық

Жұмағали Саин (Сағындым сені, достарым)

Сағындым сені, достарым,
Жапанды кезген партизан,
Жолбарыстай жортқан түн,
Жер астында жанған шам:.ч
Арқырай ұшқан алаурап
Пулеметтен атқан оқ,
Жабықсам, жалғыз сырласын
Жадыратар сен де жоқ.
Жапанда жалғыз бір қала
Жаныма менің «тас қорған».
Жақында еді ол мана,
Жан досыма не болған?..
Жатырмын мұнда мен неге,
Жарағым қайда бес қару?!
Жалынбас ғұмыр пендеге.....
Өлеңдер
Толық

Жұмағали Саин (Киев жырларынан)

Бірінші жыр

Тан, қалдым міне бір көріп,
Тағдырың маған тым жақын.
Тар кезең өтті, төбеңде
Тамылжып туды күн жарқын
Таласа кіргем талай мен,
Жауыңа оқпен тіл қатып.
Сан жорықтар еткізгем
Тар қақпаңда түн қатып.
Көшенде өтті қан майдан,
Куә оған жас пен көріңіз.
Күбірлеп сөйлер кім қалды?
Күресте болдық бәріміз.
Балам деп сонда сен құштың
Бауырың ыстық, көзің жас.
Басымды тіге ант еттім,
Бағына апа-қарындас......
Өлеңдер
Толық

Жұмағали Саин (Балалық)

Базарда, базар бір базар
Қызықсың - ау, балалық!
Бедерін. гауһар, сап алтын
Жүзіксің - ау, балалық!
Аспанға күндей жарқылдап
Шығыпсың - ау, балалық!
Өмірде күміс шабықтай
Жүзіпсің - ау, балалық!
— Ей, балалық, балалық,
Тоғайдан келші тал алып.
Томпаңдап мен де ойнайын
Торала құнан саналып.
Қашағанды құр-құрлап
Ортамызға қамалық.......
Өлеңдер
Толық

Жұмағали Саин (Саған, ана!)

Күн құшақты, көрікті,
Октябрім — сен анам.
Бесіктен ұшқан балапан,
Жұлдызың, жаның, — балаң.

Айбының асқар алыптай,
Беріксің, ана, сенде күш.
Баурайында гүлденіп,
Өскен елі, көп жеміс.......
Өлеңдер
Толық

Жұмағали Саин (Жігіт пен қыз)

Жігітке бір күн айтты қыз,
Жұмбағым бар тапшы деп,
Жігіт айтты: «сөзіңіз —
Жұмбақсыз да жақсы»— деп,
— Жоқ, ойынды қойыңыз!
Жұмбағымды шешесіз!
Шын сөзіңді неге сіз
Бұлай қалжың етесіз!—
Жігіт күлді қарқылдап,
Серігінің сөзіме.
Шаңқай түсте жарқылдап,
Кетті ол Мұның көзіне...
Білем сенің ойыңды...
Еске салдың несіне!
Өткізерміз тойынды,
Октябрьдің кешіне......
Өлеңдер
Толық

Жұмағали Саин (Қабылда, Отан)

Туған елім,
Өз Отаным, астанам,
Талай биік жеңістерге бастаған,
Қазақстан рапорт етті, қабыл ал,
Рапортында миллиондаған астық бар,
Қазақ жері қырман толы қайысқан.
Сол астықты көтере алмай майысқан,
Бір миллиард Отанға арнап жөнелтті,
Байыды елі, шаруаларын кенелтті.
Туған елім!
Компартиям, астанам!
Сенсің мені жеңістерге бастаған.
Сенсін маған достық берген, қол берген,
Қазақ елі құлпырсын деп жол берген......
Өлеңдер
Толық

Жұмағали Саин (Пилот қызға)

Айлы аспаннан, шым жібектей,
Сорғалаған сұлу жырды,
Махаббатты келешектей
Ал өмірден сұлу күнді.
Саған арнап сыйға тарттым,
Сәулем пилот, алшы менен.
Бал көмейден сыр ағыттың,
Әсер алып, қалқам, сенен
Болат қанат құрыш құспен
Сен қыран боп көкке ұшқан,
Тізбектелген жыр да менен......
Өлеңдер
Толық

Жұмағали Саин (Тіршілік, сені сүйемін)

Тіршілік, сені сүйемін,
Қойның ыстық, тілің бал,
Жүрегім менің елжірер
Жүзіңде қымбат жылым бар.
Құлыншақтай кісінескен
Сенде жастық шағым бар.
Бұлдырап мені қу деген,
Толқыны меруерт ағын бар.
Тіршілік, сені сүйемін —
Алтынды зерлі таңым бар.
Күлкісі күміс, құшағы от,
Қарақат көзді жарым бар
Аузын ашса бал тамған
Ақ маңдайлы жаным бар.
Бұрқана соққан жүрек бар......
Өлеңдер
Толық

Жұмағали Саин (Кім болам)

Мен ер болам, ер болам,
Ермен ертең тең болам.
Айбыным желдей есілген,
Уытты болам, ер болам.

Мен кішкентай балғын жас,
Алтын таңмен ар ал ас,
Мектепке қадам басамын,
Оқуда алда, істе алда,......
Өлеңдер
Толық

Жұмағали Саин (Күздегі көріністер)

I. Сәріден
Хабаршысы алдағы болар қыстың:—
Аппақ қырау жауыпты жердің үстін,
Үстімде бұлт, қасымда ызғарлы жел,
Мен колхозды ауылға келіп түстім.
Жатыр екен қат-қабат еңбек қайнап.,
Біреу астық толтырып, біреу байлап,
Зырыл қағып тынымсыз веялкалар
Бидай ақты мекені желмен ойнап...
Жас қыз да, жас жігіт те, кәрі шал да,
Сүйілген де, сырлас та сүйген жар да
Сол бір еңбек басынан табылғандай,
Әнші де, ел еркесі ақындар да.—
Күз бір қатал тергеуші бейнесінде,
Орнаған әр адамның кеудесінде......
Өлеңдер
Толық

Жұмағали Саин (Сәлем саған, астанам)

Мен қазақпын!
Ескі қазақ емеспін.
Кремльде талай еркін кеңестім,
Өнерлім, аштым ғылым сырларын
Еркін өстім, Отанымда тең өстім.
Европадан оздым, ұшқыр заманым,
Өлшеу бермес менің басқан қадамым,
Жеңістермен кеттім тағы ілгері
Партия алда! Қасында орыс ананың.
Колға тұрды Ульба, асау Сырлар да,
Завод, қала қаптады шет, қырларда,
Данқым асты дүниені жаңғырттым,
Ленин туы астында өткен жылдарда.....
Өлеңдер
Толық

Жұмағали Саин (Шәрбанға)

Жас едің сен!
Өстің күнге таласып,
Гүл боп тұрдың,
Шоқтарыңды жаңа ашып,

Күлсең - дағы, қабағыңды жапсаң да,
Тұрушы еді саған бәрі жарасып.
Нәзік, таза мінездерің, ойларын.
Қарап, тыңдап 'қанбадым да, тоймадым........
Өлеңдер
Толық

Жұмағали Саин (Достық үні)

Жылдар талай сыйларын берген баптап,
Менде ұмытпай келемін мәңгі сақтап.
Күрес, табыс қаптаған қырық үш жылда

Мыңдар жылдың үстінен кеттім аттап.
Биыл да болды сансыз табыс мықты.
Космостық корабльдер көкке шықты....
Өлеңдер
Толық

Жұмағали Саин (Қош, бауырым)

Кенеттен алып ұшты, жүрек жанды,
Қайғылы суық сөзді құлақ шалды,
Сұңқылдап радио хабар шашты
Тыңдады барлық әлем, қайғыланды.
Өлді кім? Валерий ме?.. Тандың ба естен?
Аспанды тұрақ еткен, бұлтты кешкен,
Өлімге кім қияды Чкаловты,
Бақытты Отанымның нұрында ескен.
Аспанда ол жүрген шығар ойын салып,
Ер қыран айды айқайлап, күнді оралып,
Жазық төс, болат қанат, құрыш құспен
Бұлтты ойып, жұлдыздардан алқа тағып.
Чкалов арыстаным бүгін өлген,
Жанары отты көздің мәңгі сөнген.
Валерий арамыздан кетті біздің.....
Өлеңдер
Толық

Жұмағали Саин (Алло-алло)

— Алло - алло!
Құлағыма,
Күй келеді, үн келеді.
— Алло - алло!!
Кремльден
Мәскеу маған үн береді.
— Алло - алло!!
Асау жел де
Баяу тыныс алады.
— Алло - алло!!
Алтай, Орал
Үнге құлақ салады.
Көк теңіздей аспанында
Ай да ақырын жүзеді.
Асып иек асқарында
Жұлдыз көзін сүзеді.......
Өлеңдер
Толық

Жұмағали Саин (Көкшетау)

Болғанда сұлу сырлы жаздың айы
Дүкеннің себілгендей иіс майы
Санаттай даласының жайнап гүлі,
Ән салып көтерілер боз торғайы.
Еркелеп сұлу гүлдің қойнына еніп
Жұтқанда жібек желін кеуде керіп.
Күлерсің, қуанарсың, шаттанарсың
Баладай ана сүйген емшек беріп.
Бәу - бәулеп маңдайынан сипап желі,
Тербетер мейірленіп сонда сені.
Ән салып тоқсан түрлі күй тартады,
Өнерпаз сауық құсы дүниедегі.
Тамаша талай сыр бар бұдан өзге......
Өлеңдер
Толық

Жұмағали Саин (Қызғалдақ)

Қызғалдақ күнге қарады
Жымың етті,
Құдіретті
Күн күлді,
Кім білді,
Бұл сырды!
Қызғалдақ жерде,
Күн көкте.
Жайды алақан
Не сұрады?
Неге сонша жалынды?
Дүние мәз,
Па, шіркін, жаз.
Күн жігіттей
Көзбен атты
Қызғалдақты.....
Өлеңдер
Толық

Жұмағали Саин (Бала)

Адамға бала сүю бір қазына,
Секілді өшпес алтын, сөнбес мұра.
Уілдеп күнмен ойнап күлген бөбек.

Өмірдің ұқсамай ма бұлбұлына.
Оралып етегіне былдырлаған
Жүгіріп өзін-өзі құр-құрлаған.......
Өлеңдер
Толық

Жұмағали Саин (Тазаланған төре)

Таң да атты, күннің көзі күлімдеп,
Жердің жүзін оятатын нұрым деп,
Шашқанда нұр, сайрағанда бұлбұлы,
Еңбекші жас менің сүйер ұлым деп.

Жастығынан барлық халық бас алды,
Бетін жуып алдарына ас алды.
Күрсінді де бір жуантық алтын тіс,
Кемсеңдеді шын көзінен жас алды.......
Өлеңдер
Толық

Жұмағали Саин (Бір түнде)

Колхозды ауыл бұлтсыз таза күн батқан
Мезгіл еді ұйқысына ел жатқан.
Келі жатты жігіт пен қыз қыдырып,
Қалған білем оңашалау кідіріп...
Ауыл сыртын бұлар кезіп келеді,
Қыз тыңдайды, жігіт сөйлеп береді...
Күліседі, әзілменен қағады,
Екеуіне не айтса да жағады...
Бұлар міне бір бақшаға бұрылды,
Әне отырды, тағы неге кідірді?...
Сезім жеңді, отты қ ұшақ ашылды,
Ыстық беттер бір-біріне басылды........
Өлеңдер
Толық

Жұмағали Саин (Міне ауыл)

Ақын айтқан түрлентіп талай жырдың
Түпкі иесі сұлу сөз көркем сырдың,
Ауыл міне өмірдің пайғамбары
Асқан нұрлы келбеті Октябрьдік.
* * *
Өкініш біреу, ой тоқсан,
Талғап айт, айтар сөзіңді!
Топта да жүйрік бар не сан,
Көтере берме өзіңді!......
Өлеңдер
Толық

Жұмағали Саин (Ұмытпаймын)

Сенің ғана бесігіңде
Бірінші рет шыққан үнім,
Сенен туған адал қанды
Ақ ниетті менмін ұлың.
Әлі аузымда кепкен жоқ
Емген сүтім, жаным ана.
Сен қамқорым дүниедегі,
Сен тірегім жалғыз ғана.
Күлімдеген күміс күнде
Октябрьден алған сырды.
Ақын - дағы жібектейін
Сонда ағытқан сұлу жырды.......
Өлеңдер
Толық

Жұмағали Саин (Таң мен адам)

Таң бозарып атқан шақ,
Әдемі салқын жел тұрды.
Еркелеп желмен бірге ойнап,
Үкілі бидай құлпырды.

Шақырып күнді боз торғай
Әдемі сазбен үн қатты,
Құлпырды сұлу көк орай,
Табиғат таңға тіл қатты......
Өлеңдер
Толық