С Сарғасқаев «Тәмпіш қара» 1-сабақ (7 сынып, III тоқсан )

Пән: Қазақ әдебиеті
Бөлім атауы: Балалар мен үлкендер
Сабақ тақырыбы: С.Сарғасқаев «Тәмпіш қара» 1-сабақ
Оқу мақсаты: Т/Ж1.Көркем шығарманың мазмұны мен пішіні
7.Т/Ж1.Әдеби шығарма сюжетінің құрамдас бөлшектерін талдау
Сабақтың мақсаты: Шығарма сюжетінің құрамдас бөлшектерін талдау;
Шығарманы композициялық құрылысына қарай талдау.
Сабақ барысы:
Қызығушылықты ояту.
«Тәмпіш» сөзіне ассоциация жасау.
«Тәмпіш»
ТӘМПІШ сөзінің мағынасы.
1) Кiшкене келген, қысқа, келте (мұpын).~мұpын (танау).
Сюжет – өзара жалғасқан оқиғалар тізбесі, оқиғаның тұтас желісі. Бүгінгі сабақта біз сюжеттің құрамдас бөліктері, композициялық құрылысына талдау жасаймыз.
1-тапсырма. (Жеке жұмыс) Шығарма бөлімдерін рет-ретімен жазып шығыңыздар.
Бөлімдері:
• «Танысу»
• «Тілеп алған азап»
• «Әзілі ме шыны ма?»
• «Өкініш»
• «Теке қарт»
• «Не болды бізге?»
• «Бұдан кейінгі күндерде …»
• «Ойламаған жерден»
• «Үш күн қалғанда»
Оқушылардың жұмыстарын тексеру үшін әр оқушы өз жазбаларымен топ мүшелерін таныстырады.
Дескрипторлары:
1. Шығарма бөлімдерімен таныс;
2. Бөлімдердің ретін біледі.
2-тапсырма. (Топтық жұмыс) Әр бөлімге қатысты басты оқиғаларды бір-екі сөйлеммен жазып шығыңыздар.
• Шаншатайдың ауылға келуі.
• Балаларды егін басына ертіп баруы.
• Егін басындағы балалардың өнері.
• Балалардың «Октябрь балалары» газетімен танысуы.
• Балалардың қырман басынан қайтардағы қырманшыларға өнер көрсетуі.
• Шаншатайдың «доп қуу» ойынын ұйымдастыруы.
• Шаншатай мен Иманбектің төбелесі.
• Балалардың Теке қартпен кездесуі.
• Келдібай директордың балаларға пионерлік тапсырма беруі.
• Ауылға радио келуі.
• Иманбектің кешірім сұрауы.
• Ауыл балаларының мәдениеттілігі.
• Ауылға газет келуі.
Дескрипторлары:
1. Шығарманың мазмұнымен таныс;
2. Маңызды оқиғаларды біледі.
3-тапсырма. (Топтық жұмыс) Төмендегі кестені толтырыңыздар.
Эпикалық жанр түрі
Шығарманың негізгі ойы
Тәрбиелік мәні:
Шығарманың композициялық құрылысы:
Басталуы.
Байланысуы.
Шиеленісуі.
Шарықтау шегі.
Шығарманың шешімі.
Эпикалық жанр түрі – повесть.
Шығарманың негізгі ойы — жас жеткіншектерді адамгершілікке,шыншылдыққа, қайырымдылыққа тәрбиелеу.
Шығарманың композициялық құрылысы:
Басталуы. Шаншатайдың ауылға келуі, ауыл балаларымен танысуы.
Байланысуы. Шаншатай Ертайдың суретші екенін білуі,екеуінің айырылмастай дос болуы.
Шиеленісуі. Мектеп оқушыларының қырман даласына көмекке баруы, түрлі ойын – сауық ұйымдастырулары, Шаншатайдың ауыл балаларының газетке деген қызығушылықтарын оятуы.
Шарықтау шегі. Оқушылардың өз мақалаларын оқу үшін Теке қарттың үйіне іздеп баруы, Шаншатай мен Иманбектің төбелесуі, Иманбектің одан кешірім сұрауы.
Шығарманың шешімі. Ертайдың салған суретінің «Октябрь балалары»газетіне шығуы.
Тәрбиелік мәні: Шаншатайға тән әдептілік, ұқыптылық, еңбек сүйгіштік қасиеттер көрінсе, Ертай бойындағы өнерге құштарлық, дүниені бала көзімен қабылдау қасиеттері танылады.
Дескрипторлары:
1. Әдеби шығарманың жанрын анықтайды;
2. Композициялық құрылысына қарай талдай алады......