Экономика | Еркін экономикалық аймақтардың түрлері

Кіріспе
Еркін экономикалық аймақтар дуние жүзінің көптеген
елдерінде өрістеп отыр. 90 – жылдардың ортасына қарай дүние жүзінде төрт мыңнан астам әр түрлі еркін экономикалық аймақтар болды. Олардың қатарына кедендік одақ аймақтары , техно – парктер , еркін сауда аймақтары тағы басқалар жатады. Батыс мамандарының пікірінше , 2000 – жылға дейін еркін экономикалық аймақтар арқылы дүние жүзілік тауар айналымының 30 % өтетін болды. Өз қызметі үшін тиімді мүмкіндіктерді қамти алатын халықаралық карпорациялар , еркін экономикалық аймақтарды қолайлы құрылымдар қатарына жатқызады. Олардың өз өндірістерін еркін экономикалық аймақтарда мейлінше кеңейтуге мүдделі болып отыр. Еркін экономикалық аймақтар дегеніміз – ерекшке жеңілдіктер мен ынталандыру жүйелерін пайдаланатын ұлттық экономикалық кеңістіктің бір бөлігі. Қандайда бір нысанда болмасын еркін экономикалық аймақтың ерекшелігі – ол оңашаланған географиялық территория.
Еркін экономикалық аймақ термині халықаралық аймақтық ұйымдар қабылдаған термин. Бұл термин еркін экономикалық аймақтың мәнін толық ашып бере алмайды , себебі аталған аймақтарда қолданылатын экономикалық тәртіп оларды мемлекеттің құқықтық және шаруашылық жүргізу заңдарын , ережелерін орындаудан босатпайды. Мемлекет тек қана жүріп жатқан экономикалық процестерге араласу дәрежесін қысқартады. Бірқатар дамушы елдер үшін еркін экономикалық аймақтар территориясының оңашалығы , ондағы өмір сүру деңгейі мен өндірістік мүмкіндіктердің шоғырлануы жағынан арнайы экономикалық аймақ болып табылады.....
Курстық жұмыстар
Толық

Азаматтық іс жүргізу | Ерекше талап қою азаматтық іс жүргізу

Кіріспе
30 тамыз 1995 жылғы Қазақстан Республикасының Конститутциясына сәйкес, азаматтарға соттық қорғану құқығы мен бостандығына кепілдік берілген. Конститутциялық ережеге сәйкес, азаматтардың құқықтары мен бостандығын қорғау үшін соттар істерді өз уақытында қарап, әділ шешім шығаруы тиіс.
Азаматтар мен оның билік және билік құрылысымен өзара қатынастарының мәслелері ежелден келе жатқан дүние. Гуго Гроций, Жан Жак Руссо, Кант және басқа да көптеген ойшылдар мемлекеттегі билікті шектеудің әдістерін іздеген. Осылайша құқықтық мемелекет идеясы пайда болды. Құқықтық мемелекет терминін алғаш Роберт фон Моль енгізді.
Құқықтық мемлекет мәні жиырмасыншы ғасырда былай деп анықталды: құқытық мемелекет деп өзіне, үкіметке, өзімен заң шығарушы органмен шығарылатын заң нормаларын міндетті деп таниды. Он тоғызыншы ғасырдың аяғында құқытық мемелекет белгілері деп мыналар танылды: құқықтық мемлекетте заң жоғары болды, құқытық мемлекет құрылысы мен қызметінде билікті бөлу концепциясын жүзеге асырады. Заң шығарушы, атқарушы және сот; құқықтық мемлекетте әкімшілік юстиция жүйесі ұйымдастырылады.
Әкімшілік юстиция дегеніміз не, орта ғасырларда Англияда патшаға және оның шенеуніктеріне талап қоюға мүмкін болған. Бұл формула: Ағылшындар заңмен тек қана заңмен басқарылады деген барлық континентальды Европа және Ресейге қызығушылық тудырды. Қазіргі кезде әкімшілік құқық әр мемлекетте әр түрлі қалыптасқан:....
Курстық жұмыстар
Толық

Экология | Ерекше қорғауға алынған территориялар

Кіріспе
Өсімдік ресурстары. Шөлдің сұр қоңыр, сор және құмды топырақтарына эфемерлік-сораңды өсімдіктер жабыны тән. Шөлдің барлық өсімдіктері суды топырақтың ең терең қабаттарынан сіңіруге және аз буландыруға бейімделген. Тамырлары өте ұзын, жапырақтары өте ұсақ немесе тікен тәрізді. Ағаштары сирек, тек аздай сексеуіл кездеседі. Қысқа көк- маусымында эфемерлер мен эфемероидтар өзінің дамуын толық аяқтайды, тұқым түзеді де қуаңшылыққы дейін дейін кетеді. Эфемерлерге шөл қияғы, вайда және тағы басқа жатады.
Жартылай бұталардан жусан, сораң таралған. Сексеуілден басқа фисташкалар, ғасыр (ферулла) кездеседі. Көптеген өсімдіктер дәрі-дәрмектік шикізат болып табылады. Мысалы, дәрмене ішек құртына қарсы қолданылатын сантонин дәрісін өндіру үшін бағалы шикізат. Дәрменені көп мөлшерде пайдаланатын «Шымкентбиофарм» өнеркәсіп орны. Оның қызметіне байланысты дәрмененің қоры кеміп кеткен. Қазір бұл өсімдікке жойылу қаупі төніп тұр. Бұл түрдің таралу аймағы қазір тек Сырдария өзеннің (Отырар ауданы) аңғары ғана болып отыр.
Тақырлы топырақтарда қара сексеуіл, тамариск, сораң өседі.
Құмды дөңдерде ақ сексеуіл, қылша (эфедра), ақшатай (астрағал), айрауық (вейаик) өседі.
Шалғынды және шалғынды-батпақты территорияларда бұталар мен қамысты өсімдіктер таралған.
Қаратау тау жотасының белдеуінде бидайық тәрізділер мен тау ксерофиттері мен саванойдтар таралған. ....
Курстық жұмыстар
Толық

Экономика | Еңбекті нормалау және оның еңбек өнімділігін жоғарлатудағу рөлі

Бақылаушы сағатпен тек бақылаудың басын ғана белгіленуге пайдаланылады.
Шартты белгілерде жұмыс уақыты шығындары категориясы индексін қолданады немесе шартты көрсетіледі.
Жұмыс уақыты шығындар индексі пайдаланудың детальдық зерттеу жағдайында қажет етеді. Бұл уақытты пайдаланудың терең сипаттамасын өткізілуіне жағдай жасайды және жұмыс уақытын жоғалтудағы жіберілген периодтарды анықтайды.
Берілген бақылаудың қайта жасалуы әр жұмысшылар мен жұмыс уақыты шығындарының категориясының есептелген санында қорытындалады, барлықбақылаулар мен бір мезеттік пайданың жұмыс уақыты әр қайсысының категориясы бойынша жалпы санын анықтау.
Уақыт шығындары категорияларының әр қайсысы бойынша бір мезеттегі соммасын минутқа айналдыру үшін бір мезеттің t Мн ұзақтығын орнату керек, жұмыс күнінің ұзақтығының қатынасы бақылаудың көлеміне
t Мн = Т см / Мн
Әр категория бойынша уақыт шығындарын анықтау үшін бір мезеттік санындағы әр қайсысын бір мезеттегі уақыт ұзақтығына көбейту керек.
Жұмыс уақытының нормалдық балансының жобалау реті және еңбек өнімділігінің мүмкінідігін анықтау келтірілген жалғыз және шоттық жұмыс күнін суретке түсіру бірдей.
Еңбек өнімділігінің жоғарлату мүмкіндігі коэффициенті
Кпт = М изл / (Мн - Мизл),
Мұнда М изл – уақыт жоғалтуына көрініс беретін адам – бір мезеттік тіркелген саны.....
Курстық жұмыстар
Толық

Еңбек құқығы | Еңбекті қорғау мен еңбек заңнамасының сақталуы

Кіріспе
Еңбекті қоғамдық ұйымдастыру саласындағы қатынастарға мемлекет заң нормалары арқылы ықпал жасайды. Мұндай ықпалдың нәтижесінде еңбек қатынастары реттеліп тұрақтанады. Еңбек құқықтарының нормалары еңбекті ұйымдастыру және қолдану барысында қалыптасатын қатынастарды реттеуші, жүйелеуші рөлін атқарады. Бұл нормалар азаматтардың, жұмыс берушілердің және басқа субъектілердің іс – қимылына ықпал етудің сыртқы факторына айналады, бұл тұрғыда еңбек құқығында объективтік сипат болады, яғни нақты адамдарға және ұйымдарға тікелей қатысты болмайды. Еңбек құқықтары нормаларының басты мақсаты – еңбек қатынастарының тараптарына белгілі бір шектеулер мен міндеттеу шеңберінде бостандық бере отырып еңбекті қоғамдық ұйымдастыру саласындағы қатынастарды реттеу.
Объективтік құқық саласы болып табылатын еңбек құқықтары нормаларының жүйесімен қатар субъективтік құқық ұғымы да бар. Бұл жерде нақты адамның және жұмыс берушінің еңбек құқығы нормаларына сәйкес нені иемденетіндігі жайында (олардың еңбек шартын жасағанда, өзгерткенде және тоқтатқанда пайдаланатын қандай да бір бостандығы, еңбекті қолданудың кейбір жағдайларындағы мүмкіндік, т.б.).
Сонымен, субективтік құқық дегеніміз еңбек құқығы нормаларымен бекітілген, нақты адамға немесе жұмыс берушіге берілген қандай да бір бостандық және мүмкіндік.
Субъективтік міндет түсінігі еңбек құқығының нақты субъектілерінің қалыпты іс әрекетімен байланыста болады.....
Курстық жұмыстар
Толық

Эономика | ЕҢБЕКАҚЫ ТҮРЛЕРІ МЕН НЫСАНДАРЫ

Кіріспе
Еңбекақы - бұл жұмыскерге оның еңбегі үшін сапасына, санына және шығарған қажетті өнім көлеміне сәйкес берілетін төлем. Қалыпты жағдайда еңбекақы қажетті өнімнің құнына тең және оның ақшалай түрі болып табылады. Қызметкер үшін еңбекақы оның жеке табысының негізгі және басты бөлігі болып табылады, сонымен қатар еңбекақы қызметкердің және оның жанұя мүшесіндегі адамдардың әл - ауқатын деңгейін жоғарлататын құрал болып саналады.
Еңбекақы төлеудің ақшалай және заттай нысандары бар. Қызметкерлерге ақша өзінің қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін барынша тиімді пайдалануға мүмкіндік беретін ақшалай форма, еңбекақы төлеудегі ең басты нысандарының бірі болып саналады. Еңбекақының заттай нысаны сирек пайдаланылады. Еңбек төлейтін мұндай нысан ақша айналымының бұзылу кезінде, экономикалық тұрақсыз, гиперинфляция және құлдырау жағдайларында кең қолданамыз.
Кәсіпорында еңбекақыны ұйымдастырудың тетігі жұмыс күшінің еңбекақыға өзгеруінің процесін тікелей қамтып көрсетеді. Олардың қазіргі нарықтық жағдайларға қаншалықты сәйкес келетіндігі, еңбекақының негізгі қызметі орындауына байланысты.....
Курстық жұмыстар
Толық

Экономика | Еңбекақы төлеу системасын ұйымдастыру және оның нарықтық экономика жағдайындағы ерекшеліктер

Кіріспе
Нарықтық экономика және оған өтпелі кезеңдердегі кәсіпорын жұмысының нәтижелілігін анықтайтын экономикалық механизмдердің бірі - еңбекті мөлшерлеу және оның ролін жоғарылату объективті қажеттілік болып табылады. Жұмыс берушілердің кәсіпорынның негізгі қызметінен алынған табысы мен жалданбалы жұмысшылардың жалақысы
шығарылған өнімінің өтіміне, оның бағасына және өзіндік
құнына байланысты, былайша айтқанда, рынок тауарларының
көбеюіне, сұрыпталымының ұлғаюына, тұтынушылардың сұранысына және олардың сапасы мен бағалылығына байланысты. Оған еңбекті мөлшерлеу механизмдерін дұрыс басқару жэне оны дұрыс қолдану арқылы жетуге болады. Сонымен еңбекті мөлшерлеудің басты міндеті өнімнің өлшем бірлігінің нақты жұмысты орындауға кететін уақыт шығынын нормативті негіздеу.
Тәжірибе көрсеткендей, еңбек шығындары ресурстардың шығынын төмендетуге, унемді пайдалануға әсер етеді. Өнімнің өлшем бірдігінің шығынын төмеңдету кәсіпорынның қосымша табыс табуың жоғарылатады. Кәсіпорындардың қызметтерінщ жалпы экономикалық нәтижесі мен еңбекті қолдану нәтижелілігінің өзара байланысы еңбек шығыңдарының төмендеуін қажет етеді де, кәсіпорындардағы еңбекті мөлшерлеумен айналысатын кызметтердің ролін жоғарылатады.
Еңбекті мөлшерлеу - жабдықтау жүйесін және еңбек жөніндегі шараларды орнықтыру әдістерін зерделейтін эономикалық, инженерлік, әлеуметтік ғылым. Еңбекті мөлшерлеудің негізгі жабдықтары - орталықтандырылып өңделіген, нормативті материалдар, өлшем құралдары, еңбек процестерін талдау, компьютерлік техника болып есептеледі.....
Курстық жұмыстар
Толық

Экономика | Еңбекақы төлемін мемлекеттік реттеу

І. Еңбекақының экономикалық мәні және оның принциптері
Еңбекақы жөніндегі саясат кәсіпорында басқарудың құрамды бөлігі болып табылады және оның қызметінің тиімділігі оған елеулі ықпал етеді. Себебі, еңбекаңы жұмыс күшін тиімді пайдаланудағы ынталандырудың ма-ңыздысының бірі. Міне, сондықтан да, мұны еш уақыта шығруға болмайды.
Еңбекақы бұл — жұмыскерге оның еңбегі үшін сапасына, санына және шығарған қажетті өнім көлеміне сәйкес берілетін төлем. Ңалыпты жағдайда еңбекақы қажетті өнімнің құнына тең және оның ақшалай түрі болып табылады! Былайша айтуға болады — еңбекаңы кәсіпорын қызметкерлерінің жалақысына баратьн өнім өндіруге және сатуға кеткен шығьндардың бір бөлігі. Бұлардан басқа еңбекақыны мьнадай факторлар анықтайды:
Жұмыс күші, яғни құны. Бұл қызметкердің өміріне қажет және оның еңбек қабілетін қалпына келтіруге жәрдемдесетін заттардың жинақ құны. Бұларға жататындар:
• жұмыскердің қажеттілігін қанағаттандыратын мүлік құны;
• оны мамандыққа оқытуға кеткен шығындар; .
• оның отбасының өмір сүруіне қажетті заттардың құны. Нақтылы жұмыс күнінің құны қажетті өнім көлемін анықтайды. Оның өзіндік жұмыс күшінің құны әр елде әр түрлі және уақыт өткен сайын өзгеріп те отырады.
Жұмыскердің еңбек өнімділігінің өсуі. Ол еңбекақыны ұлғайтуға мүмкіндік береді. Бірақ, оның өзінде еңбек өнімділігінің өсуі еңбекаңының өсуіндей шапшаң болады.
Жұмыс күшін біліктілеу және еңбектің түрі.....
Курстық жұмыстар
Толық

Экономика | Еңбекақы төлемі

Кіріспе
Еңбекақының экономикалық мәні.
Еңбекақы жөніндегі саясат кәсіпорында басқарудың құрамды бөлігі болып табылады және оның қызметінің (тиімділігі оған елеулі ықпал етеді. Себебі, еңбекақы жұмыс күшін тиімді пайдаланудағы ынталандырудың маңыздысының бірі. Міне, сондықтан да, мұны еш уақытта да естен шығаруға болмайды.
Еңбекақы бұл - мемлекет белгіленген нормаларға сәйкес түпкі нәтижелеріне, санына және сапасына байланысты еңбектері үшін жұмысшылар мен қызметкерлерге кәсіпорындар, мекемелер және ұйымдар төлейтін ақшалай төлем. Қалыпты жағдайда еңбекақы қажетті өнімнің құнына, тең және және оның ақшалай түрі болып табылады. Былайша айтуға болады — еңбекақы кәсіпорын қызметкерлерінің жалақысына баратын өнім өндіруге және сатуға кеткен шығындардың бір бөлігі.
Батыстың экономикасы дамыған елдерде бұл ұғым "еңбекақы" және "ақшалай сыйақы" түрінде болады. Әдетте еңбекақы қызметкерлердің дене еңбегін, ал ақшалай сыйақы ой еңбегін марапаттауға арналған. Бұл екі фактор әлеуметтік жағынан қарағанда, бір-біріне өте жақын ұғым, бірақ олардың өзгешелігі де бар. Жалақы қысқа мерзімді шектеулі (1 күн, 1 ай) болады және оның деңгейі кәсіпорын немесе жұмыс берушінің өзара келісімдерінде анықталады.
Ал ақшалай сыйақы болса, оның төлемдері едәуір ұзақ мерзім ішінде жүзеге асады, мөлшері жеке келіссөздер арқылы белгіленеді.
Еңбекақы төлеудің негізінде еңбекақы төлеудің шекті өнімділігімен шектелінетін, өндіріс факторы ретіндегі еңбектің құны жатыр.....
Курстық жұмыстар
Толық

Экономика | Еңбекақы жүйесі және оны ұйымдастыру

Кіріспе
Еңбекақы - бұл жұмыскерге оның еңбегі үшін сапасына, санына және шығарған қажетті өнім көлеміне сәйкес берілетін төлем. Қалыпты жағдайда еңбекақы қажетті өнімнің құнына тең және оның ақшалай түрі болып табылады. Қызметкер үшін еңбекақы оның жеке табысының негізгі және басты бөлігі болып табылады, сонымен қатар еңбекақы қызметкердің және оның жанұя мүшесіндегі адамдардың әл - ауқатын деңгейін жоғарлататын құрал болып саналады.
Еңбекақы төлеудің ақшалай және заттай нысандары бар. Қызметкерлерге ақша өзінің қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін барынша тиімді пайдалануға мүмкіндік беретін ақшалай форма, еңбекақы төлеудегі ең басты нысандарының бірі болып саналады. Еңбекақының заттай нысаны сирек пайдаланылады. Еңбек төлейтін мұндай нысан ақша айналымының бұзылу кезінде, экономикалық тұрақсыз, гиперинфляция және құлдырау жағдайларында кең қолданамыз.
Кәсіпорында еңбекақыны ұйымдастырудың тетігі жұмыс күшінің еңбекақыға өзгеруінің процесін тікелей қамтып көрсетеді. Олардың қазіргі нарықтық жағдайларға қаншалықты сәйкес келетіндігі, еңбекақының негізгі қызметі орындауына байланысты. Еңбекақыны ұйымдастыру арқылы нарықтық экономиканың екі қозғалушы күштері арасында әлеуметтік әріптестік қатынастардың дамуына мүмкіндік беретін, жұмыс беруші мен қызметкерлердің мүдделері арасында келісімдер жасалынады.....
Курстық жұмыстар
Толық